jueves, 21 de diciembre de 2017

Txoritxoa sasian. El pajarillo en la zarza.



"Sarean zun—zun,
 sarean zur-zun,
 sarean zun-zun sena (bis).  
Lau kirinkum,
 Iau kirinkun, lau kirinkun lena" (bis)    

I.Txoritxoa sasian kantatzen,
ezta erraz nerau engañatzen.

II.Oreganu San Juan goizean,
abarea eta  okaran-ganean.

II.Lobatxoa azpian negarrez,
yausi eztakionen bildurrez.

III.Alegereak bagintzan bere
tristeza andiak yo gaitu:
zazpi librako oilo zuria
bart azeriak yan dosku."

http://www.eusko-ikaskuntza.eus/eu/dokumentu-fondoa/euskal-kantutegia/ab-1174/ 


Aipamena / Comentario 
Son dos canciones distintas, sin unidad temática. Una estrofa no tiene relación con la otra. Aunque algunos autores hablan de conjuro o sortilegio de brujas,el supuesto estribillo es más bien onomatopéyico, juego de palabras de la madre que trata de dormir al niño en su regazo,  moviendo los dedos para crear sombras chinescas  en la pared , al pájarillo en las zarzas y otros elementos que aparecen.. Es decir, tiene más bien , aire de canción de cuna (sehaska kanta) . Los elementos que aparecen como zorro (azeria) , oiloa (gallina), okarana (arándano ), llanto ( negarra ) ,miedo(beldurra) configuran un escenario más bien infantil, de cuento cándido e ingenuo. La misma melodía parece tener la intención de hacer dormir al bebé, más que de razonar a un adulto. De ahí que las estrofas no tengan un significado lógico. No está dirigido para disertar sobre un tema, sino que tiene una intención conciliatoria del sueño. Bueno, al menos, ésa es mi opinión.

Hasieran.

Literatura oral vasca.

Poesía decorativa 

Se trata de poemas breves que no tienen un significado claro. Normalmente se entonan para divertir y entretener a los niños, es por eso que lo más importante en ellos es el ritmo. En cuanto al texto, no utilizan imágenes figurativas sino que se basan en una serie de sonidos armónicos que sugieren palabras conocidas pero sin pronunciarlas. En algunos poemas de este tipo sí se intercalan palabras conocidas, pero dentro de un texto en el que dominan las onomatopeyas que, junto al ritmo, son las que dan al poema un contenido sensitivo. En el siguiente ejemplo, los sonidos ayudan a producir la sensación de incitación al sueño, junto con las palabras 'kutun' (querido/a) y 'lo' (sueño, dormir) que son las únicas que se reconocen:
 Ttun-kurrun-kuttun-kuttun-ku 
ttun-kurrun-kuttuna! 
 Run-kuttun-kuttun-kuttun-ku 
 Run-kurrun-kuttuna! 
 Lo! Run-kurrun-kuttun-na.

 Igone Etxeberria Zamalloa
ARCHIVO FUENTE :http://www.basqueliterature.com/es/basque/historia/ahozkoa/baladak


No hay comentarios:

Publicar un comentario